Νησιά Φίντζι

 

 Τα Φίτζι  είναι νησιωτικό κράτος με συνολική έκταση 18.270 τ.χλμ. και πληθυσμό 903.757, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις του 2015. Περιλαμβάνει 322 νησιά, εκ των οποίων τα 106 κατοικούνται μόνιμα και 522 νησίδες. Στα δύο μεγαλύτερα νησιά, ζει το 87% του πληθυσμού. Κυριότερες νήσοι είναι η Βίτι Λέβου (Viti Levu), έκτασης 10 τ.χλμ και η Βάνα Λέβου (Vanua Levu) με έκταση μόλις 5,5 τ.χλμ. Πρωτεύουσα είναι η Σούβα που βρίσκεται στη νότια ακτή της Βίτι Λέβου. Αρχηγός κράτους της χώρας είναι ο Τζορτζ Κονρότε και Πρωθυπουργός είναι ο στρατιωτικός Φρανκ Μπαϊνιμαράμα, ο οποίος κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα, στις 5 Δεκεμβρίου του 2006.

 

Γεωγραφία και κλίμα 

 Τα Φίτζι αποτελούνται από 322 νησιά (εκ των οποίων τα 106 κατοικούνται) και 522 μικρότερες νησίδες. Τα δύο κύρια νησιά είναι το Βίτι Λέβου και το Βάνουα Λέβου. Τα νησιά είναι ορεινά, με κορυφές που φτάνουν τα 1.300 μέτρα και καλύπτονται από τροπικά δάση. Η πρωτεύουσα Σούβα βρίσκεται στο νησί Βίτι Λέβου. Επίσης, στο νησί αυτό ζουν και τα τρία τέταρτα του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Άλλες σημαντικές πόλεις είναι η Νάντι (έδρα διεθνούς αεροδρομίου) και η Λαουτόκα όπου βρίσκονται λιμάνι και μύλος για την άλεση ζάχαρης. Σημαντικότερες πόλεις στο Βάνουα Λέβου είναι η Λαμπάσα και η Σαβουσάβου. Άλλα νησιά και νησιωτικά συμπλέγματα είναι τα Ταβεούνι και τα Καντάβου (τρίτο και τέταρτο σε μέγεθος νησιά αντίστοιχα), το Σύμπλεγμα Μαμανούκα και το Σύμπλεγμα Γιασάουα, τα οποία είναι δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί. Επίσης, σημαντικά είναι και τα συμπλέγματα Λομαϊβίτι, έξω από τη Σούβα και τα απομακρυσμένα Λάου και η Ροτούμα, η οποία έχει διοικητικό καθεστώς. Η πλησιέστερη χώρα με την οποία γειτνιάζει είναι η Τόνγκα.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι συχνά στα νησιά. Στις αρχές του 2009 τα Φίτζι επλήγησαν από τροπική καταιγίδα, που προκάλεσε σφοδρές πλημμύρες, με αποτέλεσμα το θάνατο τουλάχιστον 11 ανθρώπων και την απόφαση των αρχών να κηρύξουν τη χώρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Ο 180^ος μεσημβρινός περνάει από το νησί «Taveuni» των Φίτζι με αποτέλεσμα το σημείο αυτό να είναι ταυτόχρονα ένα από τα πιο δυτικά και πιο ανατολικά χερσαία σημεία στην Γη. Τα άλλα χερσαία σημεία με το ίδιο χαρακτηριστικό είναι δύο στην Ρωσία και ένα φυσικά στην Ανταρκτική όπου όλοι οι μεσημβρινοί της Γης συγκλίνουν.
Η Διεθνής Γραμμή Ημερομηνίας αποκλίνει από αυτό το σημείο για να δώσει την ίδια ώρα σε όλα τα νησιά  καθώς σε άλλη περίπτωση θα υπήρχε μια μέρα διαφορά!

Llama Glama

     Το λάμα (Llama glama), προφέρεται στα ισπανικά: Γιάμα, στα ελληνικά προβατοκάμηλος, είναι θηλαστικό που ανήκει στην οικογένεια των Καμηλιδών, είναι δηλαδή συγγενές της καμήλας.
Έχει ύψος 1,70 μ. περίπου και βάρος γύρω στα 100 κιλά. Το τρίχωμά του είναι μακρύ, με χρώμα καστανοκόκκινο, λευκό ή μαύρο, ανάλογα με το είδος. Το κεφάλι του λάμα είναι κοντό και στενό, με το στόμα να προεξέχει ελαφρά, για να μπορεί να βόσκει, μιας και είναι φυτοφάγο. Το θηλυκό κυοφορεί για 10 μήνες, και γεννάει ένα μόνο μικρό, το οποίο μέσα σε ενάμιση χρόνο έχει δημιουργήσει δική του οικογένεια.
Ζει στα ψηλά οροπέδια του Περού και της Βολιβίας. Προτιμά γενικά τα ψυχρά κλίματα και δεν κατεβαίνει σε ηλιόλουστες και ζεστές πεδιάδες. Από τους ντόπιους χρησιμοποιούνται σαν μέσα μεταφοράς (τα αρσενικά), καθώς μπορούν να διανύσουν 30 χιλιόμετρα την ημέρα κουβαλώντας πάνω από 60 κιλά. Επίσης, είναι γενικά υπάκουα ζώα και έχουν καλή ισορροπία, μπορούν δηλαδή να σκαρφαλώσουν σε αρκετά δύσκολα μονοπάτια. Τα θηλυκά δεν χρησιμοποιούνται για την μεταφορά, αλλά για την παραγωγή μαλλιού.
    Εκτός από το κοινό είδος, το Llama glama, υπάρχουν και το Llama pacos, με την ονομασία αλπακά, και το Llama guanicoe, ο κοινός γουανάκος.
 Στην εποχή των Ίνκας τα λάμα προστατεύονταν με αυστηρά μέτρα. Ωστόσο σήμερα τα ζώα κινδυνεύουν με εξαφάνιση εξαιτίας της συνεχούς θήρευσης για το κρέας, το δέρμα και το μαλλί τους.

Ιπποποταμοι

      Πριν την τελευταία εποχή των παγετώνων, οι ιπποπόταμοι ζούσαν στη Βόρεια Αφρική και την Ευρώπη. Μπορούν να ζήσουν σε ψυχρότερα κλίματα με την προϋπόθεση ότι το νερό δεν παγώνει κατά το χειμώνα. Το είδος ζούσε στο Νείλο μέχρι τους ιστορικούς χρόνους, όπως αναφέρει ο Πλίνιος ο πρεσβύτερος, ενώ απολιθώματα ηλικίας 180.000 ετών έχουν βρεθεί στη Μάλτα. Ιπποπόταμοι ζουν μέχρι σήμερα στα ποτάμια και στις λίμνες της Ουγκάντα, του Σουδάν, του Κονγκό,της Αιθιοπίας, της Κένυας, όπως επίσης και στη Νότια Αφρική, (Μποτσουάνα, Νότια Αφρική, Ζιμπάμπουε, Ζάμπια). Πληθυσμοί ιπποποτάμων υπάρχουν επίσης στην Τανζανία και τη Μοζαμβίκη.

     Οι ιπποπόταμοι αγαπούν να έχουν τη δική τους περιοχή. Ο αρσενικός ιπποπόταμος συχνά μαρκάρει μια περιοχή στην όχθη ενός ποταμού, όπου διατηρεί χαρέμι με θηλυκά, και την υπερασπίζει από άλλα αρσενικά. Στις διενέξεις επιστρατεύει τους κυνόδοντές του, που έχουν μήκος 50 εκατοστά, και το κεφάλι του, το οποίο χρησιμοποιεί ως πολιορκητικό κριό. Καθώς συχνά μπαίνουν στην περιοχή του αγρότες και τουρίστες, κι εκείνος την υπερασπίζει, θεωρείται από τα πιο επικίνδυνα ζώα στην Αφρική. Σκοτώνει κροκοδείλους και λιοντάρια και είναι υπεύθυνος για πολύ περισσότερους θανάτους ανθρώπων απ' ό,τι άλλα ζώα της Αφρικής. Ο ιπποπόταμος δεν κυνηγά ανθρώπους, αλλά υπερασπίζεται με σθένος την περιοχή του από αυτούς.

Οι ιπποπόταμοι βρίσκονται σε ρηχά νερά. Βγαίνουν από το νερό τη νύχτα για να φάνε, και καταναλώνουν 50 κιλά φυτών καθημερινά. Οι ενήλικοι ιπποπόταμοι δεν επιπλέουν γενικά. Όταν βρίσκονται σε βαθιά νερά, προωθούνται πηδώντας στον βυθό. Οι μικρότεροι ιπποπόταμοι επιπλέουν και κινούνται συνήθως κολυμπώντας και κλωτσώντας με τα πισινά τους πόδια. Τα μωρά ιπποπόταμοι γεννιούνται κάτω από το νερό, με βάρος από 25 έως 45 κιλά, και πρέπει να κολυμπήσουν στην επιφάνεια για να πάρουν την πρώτη αναπνοή τους. Όταν το νερό είναι πολύ βαθύ γι' αυτά, κάθονται στην πλάτη της μητέρας τους, και για να θηλάσουν κολυμπούν κάτω από το νερό.

Οι ενήλικοι ιπποπόταμοι βγαίνουν στην επιφάνεια του νερού για ν' αναπνεύσουν κάθε 3.5 λεπτά. Οι νεαροί πρέπει ν' αναπνέουν κάθε 2 με 3 λεπτά. Η διαδικασία της ανάδυσης στην επιφάνεια και της αναπνοής είναι αυτόματη και συμβαίνει ακόμα κι όταν ο ιπποπόταμος κοιμάται, χωρίς να ξυπνήσει. Έχει αναφερθεί ιπποπόταμος που έμεινε κάτω από το νερό για 30 λεπτά.Όταν ο ιπποπόταμος βυθίζεται στο νερό, κρατά κλειστά τα ρουθούνια του.

New York

Η Νέα Υόρκη που συχνά αποκαλείται και η Πόλη της Νέας Υόρκης- είναι η πιο πυκνοκατοικημένη πόλη των Ηνωμένων Πολιτείων και ένας από τους πιο πυκνοκατοικημένους αστικούς οικισμούς στον κόσμο. Μία ισχυρή πόλη που ασκεί σημαντική επίδραση στο εμπόριο, την οικονομία, τα μέσα ενημέρωσης, την τέχνη, τη μόδα, την έρευνα, την τεχνολογία, την εκπαίδευση και την ψυχαγωγία. Αποτελεί ένα σημαντικό κέντρο για τη διεθνή διπλωματία  και έχει περιγραφεί ως η πολιτιστική και οικονομική πρωτεύουσα του κόσμου.Το σύγχρονο όνομά της το έλαβε προς τιμήν του τότε δούκα της ιστορικής πόλης της Αγγλίας, της Υόρκης.

Βρίσκεται σε έναν από τους μεγαλύτερους φυσικούς λιμένες του κόσμου. Αποτελείται από πέντε δήμους, καθένας από τους οποίους είναι μια κομητεία της Νέας Υόρκης  Οι πέντε δήμοι -Μπρούκλιν, Κουίνς, Μανχάταν, Μπρονξ και Στάτεν Άιλαντ- ενοποιήθηκαν σε μία ενιαία πόλη το 1898. Με μια απογραφή που πραγματοποιήθηκε το 2013 εκτιμάται ότι ο πληθυσμός της φτάνει τα 8.405.837 , κατανεμημένοι σε μια έκταση μόλις 305 τετραγωνικών χιλιομέτρων (780 χλμ). Ομιλούνται πάνω από 800 γλώσσες κανοντάς την, την πιο ποικιλόμορφη -γλωσσικά- πόλη του κόσμου.

Πολλές συνοικίες και μνημεία στην πόλη της Νέας Υόρκης έχουν γίνει γνωστά σε περίπου 55 εκατομμύρια επισκέπτες που δέχεται ετησίως. Αρκετές πηγές την έχουν κατατάξει ως την πιο φωτογραφημένη πόλη στον κόσμο. Η Πλατεία Τάιμς, που έχει ονομαστεί ως το "Σταυροδρόμι του Κόσμου"  είναι ένα κομβικό σημείο στην καρδιά του Μανχάταν που οδηγεί στον δρόμο του Μπρόντγουεϊ , ενώ θεωρείται μια από τις πιο πολυσύχναστες διασταυρώσεις πεζών στον κόσμο , καθώς και ένα σημαντικό κέντρο για την βιομηχανία της ψυχαγωγίας. Ονόματα από γέφυρες, ουρανοξύστες,και πάρκα της πόλης είναι γνωστά σε όλο τον κόσμο. Η οικονομική συνοικία, στην Γουόλ Στριτ στο Κάτω Μανχάταν, έχει χαρακτηριστεί το σημαντικότερο χρηματοοικονομικό κέντρο του κόσμου. Όσον αφορά την εκπαίδευση περιλαμβάνει πάνω από 120 κολέγια και πανεπιστήμια συμπεριλαμβανομένων των Πανεπιστημίου Κολούμπια, Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και Πανεπιστήμιο Ροκεφέλερ τα οποία έχουν καταταχθεί μέσα στα 35 κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου.

Καλαντα

Καλήν ημέραν άρχοντες
Τα Κάλαντα αποτελούν δημοτικά ευχητικά και εγκωμιαστικά τραγούδια που ψάλλονται εθιμικά κατ΄ έτος κυρίως την παραμονή μεγάλων θρησκευτικών εορτών όπως των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς (Αγ. Βασιλείου), των Θεοφανίων, ακόμη και των Βαΐων (ή Λαζάρου), με εξαίρεση εκείνων της Μεγάλης Παρασκευής που είναι κατανυκτικά. Τα κάλαντα που προήλθαν από τις Βυζαντινές Καλένδες ανάγονται, κατά τύπο και όχι βεβαίως κατά περιεχόμενο, από το γνωστό έθιμο των αρχαίων Ελλήνων της Ερεστώνης.
Τα κάλαντα ψάλλονται κυρίως από παιδιά μέχρι ορισμένου ορίου ηλικίας (14-15 ετών) αλλά και από ώριμους άνδρες, είτε μεμονωμένα είτε κατά ομάδες που περιέρχονται οικίες, καταστήματα, δημόσιους χώρους κλπ με τη συνοδεία του πατροπαράδοτου σιδερένιου τριγώνου αλλά ενίοτε και άλλων μουσικών οργάνων (φυσαρμόνικας, ακορντεόν, τύμπανου κλπ).
Κύριος σκοπός των τραγουδιών αυτών είναι μετά τις αποδιδόμενες ευχές τα «Χρόνια Πολλά» το φιλοδώρημα είτε σε χρήματα (σήμερα) είτε σε προϊόντα (παλαιότερα). Σχετική με αυτό είναι και η παρασκευή «κουλούρας» ονομαζόμενη «κολλίκι» (Βέροια) ή «κουλιαντίνα» (Σιάτιστα) και εξ αυτών οι φέροντες αυτά ονομάζονται «Κουλουράδες» ή «Φωτάδες».
Τα κάλαντα ξεκινούν κυρίως με χαιρετισμό στη συνέχεια αναγγέλλουν τη μεγάλη χριστιανική εορτή που φθάνει και καταλήγουν σε ευχές. Χαρακτηριστικό σημείο είναι η γλώσσα στην οποία αυτά ψάλλονται, στη καθαρεύουσα, καταδηλούντα την άμεση καταγωγή τους από τους Βυζαντινούς χρόνους τις Καλένδες του Ιανουαρίου που γιορτάζονταν με ιδιαίτερη λαμπρότητα.
Ο μεγάλος αριθμός των διαφόρων παραλλαγών εξανάγκασε να διακρίνονται αυτά σε εθνικά ή αστικά και στα τοπικά ή παραδοσιακά (κατά περιοχή). Στα χριστουγεννιάτικα κάλαντα έχουν καταμετρηθεί περισσότερες από τριάντα παραλλαγές μόνο στον Ελλαδικό χώρο. Σήμερα εκτός των παραπάνω έχουν εισαχθεί και διάφορα αγγλοσαξωνικά χριστουγεννιάτικα τραγούδια, μερικά των οποίων έχουν και μεταγλωττιστεί στην ελληνική που δυστυχώς τείνουν να υπερκαλύψουν τα παραδοσιακά.
Επίσης και η ημέρα που ψάλλονται τα κάλαντα σε ορισμένες περιοχές ονομάζονται «Κάλαντα» (Κόλιντα, Κόλεντας, Κόλιαντας) με εξαίρεση τη νήσο Μήλο που ψέλνονταν μόνο τη παραμονή της Πρωτοχρονιάς, συντασσόμενα κάθε φορά νέα κάλαντα, με τα οποία όμως ζητούσαν οικονομική συνδρομή για κάποιο κοινωνικό σκοπό (πχ ανέγερση ή επιδιόρθωση ναού) δίδοντας και συμβουλές προς τους άρχοντες η παρατηρήσεις με σκωπτικό χαρακτήρα. Τέτοιες είναι και οι σχετικές «μαντινάδες» της Κρήτης ή «κοτσάκια» της Νάξου με σκωπτικό χαρακτήρα που ψάλλονται ως «κάλαντα».

Χριστούγεννα στην Πολωνία

Στην Πολωνία η περίοδος που προηγείται των Χριστουγέννων είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς νέοι και μεγάλοι απέχουν συνειδητά από πειρασμούς (κυρίως από γλυκά) στη προσπάθειά τους να έχουν εσωτερική γαλήνη και αρμονία.

Τα σπίτια και τα δωμάτιά τους φαντάζουν υπέροχα με πλούσιες χριστουγεννιάτικες διακοσμήσεις. Και εδώ κόκκινα ή μπλε αλεξανδριανά χρησιμοποιούνται στη παραδοσιακή διακόσμηση της Πολωνίας σε συνδυασμό με κλαδιά από πεύκα.
Η παραμονή των Χριστουγέννων θεωρείται η πιο σημαντική ημέρα των εορτών. Μετά από μια ημέρα νηστείας η οικογένεια από τους γηραιότερους μέχρι τα παιδιά συγκεντρώνονται στο γιορτινό τραπέζι που ειδικά για τη περίσταση είναι περίτεχνα διακοσμημένο ενώ το λευκό τραπεζομάντιλο θεωρείται πλέον απαραίτητο.

Μόλις το πρώτο αστέρι εμφανισθεί στον ουρανό η εορτή μπορεί να ξεκινήσει. Η έναρξη της εορτής γίνεται με το μοίρασμα του χριστουγεννιάτικου μπισκότου, ως ένδειξη αγάπης και συμφιλίωσης που συνοδεύεται με την ανταλλαγή θερμών ευχών.
Στο τραπέζι υπάρχει πάντα και ένα πιάτο άδειο σε περίπτωση που κάποιος επισκέπτης εμφανιστεί αναπάντεχα. Τα δώρα τοποθετούνται κάτω από το δένδρο των Χριστουγέννων και προσφέρονται από τον νεαρότερο σε ηλικία.

Σε αντίθεση με την αγγλοσαξονική παράδοση, τα δώρα δεν απευθύνονται σε καθορισμένα πρόσωπα έτσι αυτά επιλέγονται να είναι γενικού ενδιαφέροντος ή χρήσης.

Χριστουγεννα